18 lutego 2018, 13:50
Ciąża niesie za sobą szereg zmian, które zachodzą w ciele kobiety pod względem fizycznym, jak i psychicznym. Warto się do niej odpowiednio przygotować jeszcze przed samym poczęciem, aby stworzyć odpowiednie warunki do rozwoju dziecka oraz zminimalizować ryzyko wystąpienia nieprawidłowości w rozwoju płodu. Czynności przygotowawcze powinny być realizowane na około rok przed planowanym zajściem w ciąże. Obejmują one między innymi szereg badań lekarskich oraz zmianę trybu życia, co wiąże się z właściwym i zdrowym odżywianiem, wprowadzeniem aktywności fizycznej, zrezygnowaniem z używek (papierosy, alkohol,leki). Szczególną uwagę należy zwrócić także na pielęgnację ciała. Swoje starania warto zacząć od wizyty u ginekologa. Jego zadaniem jest przede wszystkim rozmowa z kobietą, przeprowadzenie wywiadu, zrobienie cytologii (polega ona na pobraniu komórek nabłonka z tarczy oraz kanału szyjki macicy i umożliwia wykrycie m.in. nadżerki i stanów zapalnych), badanie czystości pochwy, (aby stwierdzić istnienie lub brak stanu zapalnego) ,USG narządu rodnego( aby wykryć ewentualne wady budowy lub inne nieprawidłowości mogące utrudnić zajście w ciąże lub jej przebieg) oraz skierowanie na inne badania. Jednym z pierwszych kroków jest także wizyta u lekarza rodzinnego. Powinien być tam wykonany pomiar ciśnienia, ogólne badania takie jak: badanie krwi w celu wykrycia grupy krwi i czynnika Rh, morfologia, badanie moczu, badania hormonalne, badanie w kierunku HIV, różyczki, żółtaczki, toksoplazmozy. Planując ciąże koniecznie trzeba zwrócić uwagę na szczepienia, które należy wykonać lub powtórzyć. Jednymi z najgroźniejszych chorób zakaźnych przed którymi kobieta może się uchronić, jest właśnie różyczka i wirusowe zapalenie wątroby typu B. Szczepienie na różyczkę jest obowiązkowe u dziewcząt w okresie 13-14 lat, jednak wraz z wiekiem ilość przeciwciał w organizmie kobiety ulega zmniejszeniu. Jeżeli przeciwciał jest za mało, należy się powtórnie zaszczepić, pamiętając, by odczekać po tym minimum 3 miesiące do zajścia w ciąże. Zarażenie się wirusem różyczki w trakcie ciąży może spowodować poważne wady rozwojowe dziecka. Szczególnie groźne jest ono dla płodu w początkowej fazie rozwoju, gdy układy i narządy dopiero mają się kształtować. Kolejną groźna chorobą jest WZW B, czyli wirusowe zapalenie wątroby typu B. Przed ciąża powinno przyjąć się odpowiednie dawki przeciwciał w szczepionkach, po których należy odczekać co najmniej miesiąc z zajściem w ciążę. Wirus WZW B może również doprowadzić do poronienia. Kolejnym krokiem, jaki należałoby podjąć, jest wizyta u stomatologa w celu skontrolowania stanu uzębienia i wyleczenia ewentualnych ubytków. Wiele kobiet nie zwraca uwagi na to, jak ważne jest, by zadbać o swoje uzębienie przed ciążą. Stany zapalne pojawiające się w jamie ustnej oddziałują na organizm tak matki, jak i płodu. Gdy zęby są nie leczone, bakterie próchnicze dostają się do krwi (m.in. przez chore dziąsła – stan zapalny dziąseł powoduje np, kamień i osad), a krążąc w całym organizmie kobiety, przenikają też do krwiobiegu dziecka. Tym samym mogą być źródłem zakażenia oraz różnych powikłań, np. przedwczesnych skurczy, rozwierania się szyjki, przedwczesnego porodu, niskiej wagi urodzeniowej dziecka. Należy także zakończyć leczenie przed ciążą z przyczyn czysto technicznych: dużo zabiegów nie można wykonywać kobietom w ciąży np. rentgen zębów jest kategorycznie zabroniony. Działanie hormonów ciążowych wpływa niekorzystnie na dziąsła i może prowadzić do problemów z uzębieniem, dlatego warto zadbać o to, by już przed ciążą nie były osłabione i uszkodzone. Po wykonaniu wszystkich zalecanych badań, warto także skupić się na tym, co sama kobieta, jak i jej parter może zrobić w celu zwiększenia płodności i lepszego przygotowania organizmu do ciąży. Jednym z głównych aspektów, na jakim należałoby się skupić, jest zrezygnowanie z używek. Do tej grupy zalicza się przede wszystkim: narkotyki, alkohol, nikotynę i leki, ale również kofeinę. Powinno odstawić je już przed ciążą, gdyż według obserwacji, przeprowadzonych podczas badania męskiego nasienia stwierdzono, że obniżają one jakość nasienia, doprowadzając do problemów z płodnością. Tytoń wpływa np. na różne parametry nasienia w tym na liczebność plemników i jakość chromatyny plemnikowej. Natomiast nadmierne i częste spożywanie alkoholu może zmniejszyć stężenie testosteronu i liczbę plemników, a także przyczynić się do zwiększenia liczby uszkodzonych plemników. Wszelkie używki działają toksycznie na rozwijający się płód, dlatego przyjmowanie ich w czasie ciąży jest stanowczo zakazane. Nie ma ustalonej konkretnej dawki. Każda, nawet najmniejsza, może okazać się niebezpieczna. Z łatwością przenikają one przez barierę, jaką tworzy łożysko. Najwięcej uszkodzeń mogą wyrządzić w pierwszych fazach rozwoju dziecka, a więc wtedy, gdy matka często nawet nie domyśla się, że jest w ciąży. Dlatego tak ważne jest, aby już podczas starań o dziecko przestrzegać tych zasad. W ciąży należy zwrócić także uwagę na przyjmowane leki. W większości są one szczególnie niewskazane dla kobiet w ciąży. Dlatego jeśli kobieta przyjmuje na stałe leki z powodu przewlekłej choroby (np. nadciśnienie, cukrzyca, choroby tarczycy i wiele innych), koniecznie musi poinformować o tym lekarza w trakcie pierwszej wizyty. Podejmie on wtedy decyzję, czy można nadal je bezpiecznie stosować czy też zajdzie konieczność zmiany terapii na inną. Absolutnie nie wolno zatajać przed lekarzem swoich chorób i zażywanych preparatów. Na czas ciąży najlepszym rozwiązaniem byłoby całkowicie zrezygnować z tabletek. Nawet tabletki o stosunkowo łagodnym działaniu mogą prowadzić do uszkodzenia płodu. Zaleca się natomiast suplementację kwasu foliowego. Należy się go zażywać już w okresie przed ciążą (około 3 miesiące). Każda kobieta planująca ciążę powinna przyjmować profilaktyczną dawkę tego składnika tj. 0,4 mg/dziennie. Podczas jej trwania dawkę powinno ustalić się już z ginekologiem. Ma on bardzo dużo korzystnego wpływu na rozwój dziecka w łonie matki. Przede wszystkim reguluje wzrost i funkcjonowanie komórek, pozytywnie wpływa na system nerwowy mózg oraz zapewnia prawidłowe funkcjonowanie narządów. Ciąża jest jednym z najważniejszych momentów w życiu kobiety, jak i całej jej rodziny. Warto więc do niej podchodzić z dużą świadomością, ponieważ decyzje, jakie podejmować będzie kobieta ,wpływać będą nie tylko na jej organizm, ale również na rozwijające się w niej nowe życie. Dzięki odpowiedniemu przygotowaniu organizmu, zwiększają się szanse na poczęcie, prawidłowy rozwój oraz urodzenie zdrowego dziecka.